Lieve Opa ❤ ❤
Op de begrafenis van mijn opa heeft mijn oom ons meer verteld dan dat ik ooit wist over mijn opa. Terwijl mijn oom stond te vertellen was het ineens overduidelijk hoe mijn opa’s overtuigingen en tradities verwezen zijn door heel de familie heen, door ons allemaal en in onze levens zichtbaar.
Wie schrijft, die blijft
Mijn opa is geboren in een klein plaatsje waar iedereen standaard in de fabriek ging werken. Maar dit paste niet bij mijn opa; hij was slim maar onhandig (relatable) en ging uiteindelijk naar de avondschool voor een diploma.
“Dat was werken,van 7 uur s’morgens tot 4 uur s middags in de fabriek. Thuis eten, half 6 uur naar school . Half 11 thuis en dan nog leren. En soms ook nog om 5 uur op om verder te leren,” vertelde mijn oom.
Mijn opa heeft een hele tijd dit bizarre rooster gedraaid. Hij haalde zijn diploma, en nog een. en nog een.
In zekere zin heeft mijn opa altijd gewerkt en geleerd; Mijn opa heeft nog lang na zijn pensioen cursussen gegeven, en volwassenen bij bedrijven onderwijs gegeven en hij heeft altijd zijn kennis onderhouden. Blokletters schrijven, technisch tekenen, cryptogrammen maken, wiskunde sommen oplossen. Mijn opa kocht wiskundeboeken, en heeft tot het allerlaatste moment sommetjes gemaakt. Wie schrijft, die blijft. Wat je schrijft, dat blijft.
Dat zie je in mijn familie verder ook terug. Het leren en het schrijven. Waar mogelijk studeren we door, leren we door. Ik heb nichtjes die op latere leeftijd toch nog de PABO gaan doen, ooms en tantes die nog cursussen gaan doen of van baan wisselen op latere leeftijd. Mijn ene oom maakt megamoeilijke brainteaser-puzzels, mijn vader en moeder lossen samen het cryptogram op. Mijn moeder schrijft elke jaar een prachtige boodschap op de kerstkaart, houdt notities bij van van alles.
Het is beter te geven dan te ontvangen — Handelingen
Mijn opa was ook vrijgevig. ‘Het is beter te geven dan te ontvangen’ is een motto uit de bijbel dat hij van zijn streng gelovige vader had overgenomen.
Alle familieleden die langskwamen kregen broodjes, krentenbollen en gebakjes mee naar huis (hij gaf les op de ambachtschool in Rotterdam-Zuid waar ook de banketbakkersopleiding gehuisvest was). Voor zijn verjaardagen of zoveel-jaren-huwelijksjubilea (en daar van hebben mijn opa en oma er een enorm aantal gehad) nam hij ons mee uit eten, hij gaf de kleinkinderen graag boeken en snoepjes, hij zorgde goed voor iedereen die bij hen kwam, groot of klein.
Ik neem je mee, opa.
Doordat mijn opa heel doof was, was het niet altijd makkelijk om met hem te praten. Zeker in drukke omgevingen was het heel lastig, en mijn opa had ook de tactiek om zich met generieke statements zich erdoor heen te worstelen, door van die gesprekken in drukke ruimtes.
Maar hij is een enorm belangrijk, statig en imposant sleutelfiguur geweest in mijn leven. En ik heb altijd geweten dat hij van me hield, en trots op me was. Omgekeerd wist hij dat ook van mij. Hoe fijn ik het vond om bij hem en oma langs te komen.
En nu hij er niet meer is, neem ik hem toch mee. Zijn werkethiek, zijn discipline in het blijven leren en ontwikkelen, zijn vrijgevigheid en zijn liefde voor samen zijn en familie.
Ik wil zorgen dat hij trots op me zou blijven, ook als hij me nu zou volgen.
Zijn invloed blijft denk ik altijd voortleven. In mijn vader en mijn ooms, mijn broer, mijn neefjes en nichtje, en onze kinderen na ons.
En ook in mij. Ik heb geboft dat ik zo lang zo’n sterke, vriendelijke en verstandige opa heb gehad die een leven vol moeilijke èn mooie dingen heeft geleid, en daar zo goed en dankbaar mee om is gegaan.
‘Fijn dat je er was,’ zei mijn opa altijd als ik langskwam.
Nee opa. Fijn dat jij er was.
